EFLATUN (PLATON) DÖNEMİ - 3

Elözis Mabedi

Yunanistandaki Elözis Mabedi ilk olarak Mısır'da inisiye edilmiş bir grup rahip tarafından kurulmuştu. Nasıl ki Delf Mabedi de aradan geçen yıllarla eski gücünü belli bir süre sonra yitirmiş ve eski gücüne Fisagor vasıtasıyla kavuşabildiyse, benzer bir süreç de Elözis Mabedi'nde yaşanmıştı. Fisagor'un Delf te yaptığını, Eflatun da Elözis'te yapmış ve Elözis Mabedi'nin yeniden canlanmasını sağ­lamıştır.

Delf Mabedi'yle Elözis Mabetleri arasında inisiyatik bir fark vardı. Bu konuyla ilgili dünya üzerinde yayınlanmış han­gi kitabı açarsanız açın Delf Mabedi'nin "Eril", Elözis Mabe­di ise "Dişil" inisiyasyonun uygulandığı mabetler olduğunun yazılmış olduğunu görürsünüz. Bu nedemektir? Bunun ceva­bı yine Mısır İnisiyasyonlan'nda gizlidir.

Mısır'da hem dişil hem de eril inisiyasyon bir arada uy­gulanmaktaydı. Dişil olarak tanımlanan inisiyasyon genel Mı­sır İnisiyasyonu'nun birinci bölümünü, eril inisiyasyon ise ikinci ve son bölümünü ifade etmekteydi.

İsis ile sembolleştirilen inisiyasyon biçimi dişil inisiyasyona, Osiris'le sembolleştirilen inisiyasyon ise eril inisiyasyona karşılık gelmekteydi. Bu inisiyasyonlardan ge­çen rahiplerin İsis rahibi ya da Osiris rahibi olarak isimlendirilmelerinin nedeni buydu.

Tam bir inisiyasyondan geçmek bu her iki aşamayı da ta­mamlamakla mümkün olsa da, bunlardan sadece İsis İnisiyasyonu'nu geçtikten sonra Eflatun'da olduğu gibi Osiris İnisiyasyonu'nu tamamlamamış olan çok sayıda inisiye olmuş­tur.

Delf Mabedi başından beri eril inisiyasyonun merkezi ol­duğu için kendisi de bir Osiris rahibi olan Fisagor'un nasıl Delf Mabedi'ne gitmesi son derece bu işin doğası gereği idiy­se, bir İsis rahibi olan Eflatun'un da dişil inisiyasyona bağlı bir mabet olarak kurulmuş olan Elözis Mabedi'ne gitmesi o kadar doğaldı.

Delf'te Apollon Kültü adı altında oluşturulan inisiyatik çalışmalara karşılık Elözis'te Demeter Kültü olarak isimlen­dirilen bir inisiyasyon merkezi oluşturulmuştu. Bu gelenek Eflatun tarafından da sürdürülmüştür.

Eflatun'un Gizli İnisiyasyonu: Elözis Sırları

Elözis rahipleri tarafından daima, Mısır kökenli olan İsis İnisiyasyonu'nun ezoterik bilgileri burada öğretilmekteydi ama bu sırlar, Eflatun ve diğer Yunanlı rahiplerce şairane ve insanda hayranlık uyandıracak mitolojik motiflere büründürülerek, mabettekilere açık dış halkaya ise kapalı bir tarzda ak­tarılmıştı.

Oluşturulan mitolojik metinlerin altında hep Mısır'a özgü sırları görmek mümkündür. Bu metinlerin ana konusu, ruhun öyküsüyle ilgilidir. Yani onun süptil (ince) alemden süfli (ka­ba) aleme inişinin burada ıstırap çekişinin ve sonra yeniden yükselerek yukarılara tırmanışının ve nihayet İlâhi Yaşam'a yeniden kavuşmasının sembolize edilmesiydi. Başka bir de­yişle ruhun düşüş ve tekrar kurtuluş draranını Helenvari bir edayla gözler önüne serilişiydi.

Bir anlamda softlaştnılmış diyebileceğimiz öğretinin ge­neline baktığımızda, yaşamın temelde kefaret ödeme ya da sı­nanma olgusu olarak tanımlandığnıı görürüz. Bu anlayışa gö­re yaşam insana verilen bir armağandır. Çünkü sınanması için bir araç ve bunun sonunda elde edeceği ruhsal yükselişle te­kamülünü sürdürmesine bir olanak sağlanmış olunmaktadır. Kendisine armağan olarak verilmiş olan bu yaşamın öncesin­de ve sonrasında, insan, ilâhi bir geçmiş ile ilâhi bir geleceğin sonsuz imkanlarını keşfetmekteydi.

Küçük Sırlar'dan Büyük Sırlara Geçiş

Elözis'te de inisiyasyonun birinci aşamasından ikinci aşamasına geçiş, tıpkı diğer inisiyasyonlarda olduğu gibi özel ayin ve ritüeller eşliğinde gerçekleştirilmekteydi. Bu ritüeller aynı zamanda psişik tecrübelerin ve ruhsal irtibatların ınisiye adayına yaşatıldığı özel günlerdi.

Mabede kabul edildikleri günden itibaren arınma çalış­malarıyla günlerini geçiren inisiye adaylarına artık inisiyasyo­nun birinci derecesine ait sırların açıklanacağı bu özel gün gel­diğinde bu hakkı elde edebilen öğrenciler mabedin avlusuna getirilirdi. Ve ardından bir rahip gelerek kendilerine kısa bir açıkla­mada bulunurdu. Bu aynı zamanda, bundan sonra olacakların da kısa bir özeti niteliğindeydi:

Ey sırların müritleri, şu anda eşiğin önünde bulunuyorsunuz. Az sonra görecekleriniz sizi şaşkınlığa uğratacak, işte o an, içinde yaşamakta olduğunuz hayatın yalancı ve muğlâk hayallerden ibaret bir dokuma olduğunu anlayacaksınız.